Cheribon Gevangenis W-Java
7-10-2011
Andere benaming
Boei Lama, Oude Boei, Pasisir-Gevangenis
Ligging
|
Deze oude
gevangenis (daterend uit ca 1800) lag in het centrum van de stad, vlak bij de
haven. Deze gevangenis wordt vermeld zowel op de stadskaart in de Stedenatlas
van Nederlands-Indië (nummer 12) als op de Topografische kaart (42.39 A).
Deze gevangenis was sinds enige jaren afgekeurd en had “zeer kleine muffe
cellen”. Deze gevangenis moet niet verward worden met de nieuwe gevangenis, die lag in het zuid-westelijk
stadsdeel aan de uitvalsweg naar Koeningan (Stedenatlas, nummer 36). In dit kamp in de Oude Gevangenis werden de
Europeanen en Indo-Europeanen geïnterneerd om hen gevangen te zetten, maar
ook om hen te beschermen tegen de woedende extremisten (die in Koeningan al
23 mannen hadden vermoord). |
Kampbewaking
Politie, Pemoeda’s
Kampleiding
groep vrouwen en kinderen: Mw Leidelmeyer (tot
18-11-1945)
Transporten
|
datum |
binnengekomen uit |
vertrokken naar |
aantal per transport |
aantal in kamp |
type personen |
|
|
|
|
|
100 (1) |
ma (2) |
|
|
|
Vrijgelaten (3) |
100 |
0 |
ma |
|
|
REPUBLIK. KAMP |
|
|
|
|
|
18-10-45 (4) |
Omgeving (5) |
|
960 |
960 |
ma,vr,ki |
|
xx-xx-1945 |
Koen: Gevang. (6) |
|
250 |
1200 |
ma,vr,ki |
|
08-11-1945 |
|
Cher: Kolectoran (7) |
253 |
950 |
ma,vr,ki |
|
18-11-1945 |
|
Cher: Cher-Hotel (7) |
310 |
650 |
ma,vr,ki |
|
xx-11-1945 |
|
|
|
683 (8) |
ma,vr,ki |
|
|
Indram: Gevangenis |
|
165 |
850 |
ma,vr,ki |
|
|
|
Evacuatie (10) |
850 |
0 |
ma,vr,ki |
ki=kinderen, ma=mannen, vr=vrouwen
Cher=Cheribon, Indram=Indramajoe, Koen=Koeningan
(1)
waaronder 70 Europeanen, verder Indonesiërs, Chinezen, Menadonezen en
Ambonnezen
(2)
politieke gevangenen van de Kempetai
(3)
opgevangen in Hotel Ribberink (tijdelijk Rode Kruis-gebouw); op 5, 6, 7-10-1945
naar “huis” vertrokken
(4)
in de nacht van 18 op 19 oktober 1945
(5)
stad Cheribon en naaste omgeving
(6)
mogelijk inclusief gevangenen uit Tjilemoes
(7)
twee transporten om de overvolle gevangenis te ontlasten
(8)
172 manen, 274 vrouwen, 229 kinderen (RAPWI-rapport)
(9)
mogelijk vertrokken niet allen, en was er nog een later evacuatietransport
(10)
per trein naar Batavia (station Manggarai)
Omstandigheden (Republikeins kamp)
voeding 800
g rijst pppd, beetje kankoeng, soms enige groente; later wat tempe, weer later
wat vlees
wonen overvol,
na 18.11.45 betere situatie; elektrisch licht
water leidingwater,
maar onvoldoende voor 1200 personen
sanitair badgelegenheid
aanwezig, maar onvoldoende voor 1200 personen: slechte hygiëne
medische zorg eerst Dr
Soegiono (vijandig gezind), per 18.12.45 Dr Tilam Poerwohoesoedo (zeer goed)
gezondheid bij
overvolle bezetting slecht (3 sterfgevallen dysenterie)
behandeling slecht,
onhebbelijk (pemoeda’s): fouilleringen, ondervragingen, merdeka-groet brengen
recreatie weinig
of niets; na 18.00 uur zingen verboden; geen onderwijs voor de kinderen
familiecontact tweemaal
per week bij de wacht; bezoekers konden soms voedsel meenemen
sterfgevallen totaal
voor alle kampen in Cheribon: 21 personen
Literatuur
Altenburg, Th.F. van - Persoonlijke mededeling
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de
Bersiapkampen 1945-1947, 2009, pg 84
Borneo Post (dagblad), 27.04.46, NIOD, IC 062295,
pg 2
NEFIS-weekrapport, 26.04.46, CAD, AA 11 (eerste
groep APWI per trein vertrokken naar Batavia op 25.04.46)
Quack, R.B. - RAPWI-rapport Bandoeng, NIOD, IC 054946,
pg 64, 65
Schalk, Hr van der - Brief, 21.01.46, NIOD, IC 054581
Toorop, Mw D.C. e.a. - Mededelingen uit gesprekken
..., 29.04.46, NIOD, IC 054890=050680/050681
Foto’s/Tekeningen
Zweers, Louis - Een geblindeerde trein uit
Cheribon, Haagsche Courant 12.08.95, pg 7
Plattegronden
Beekhuis, H. – Rep. kampen in Nederlands-Indië,
Deel 1.9, Cheribon, 2e druk, 2001, pg 9 (Th.F. van Altenburg)
Naamlijsten
Toorop, Mw D.C. e.a. - Mededelingen uit gesprekken
..., 29.04.46, NIOD, IC 054890 (21 overledenen)