Soerakarta Karangpandan M-Java
14-11-2011
Andere benamingen
Tawangmangoe, Hotel Lustoord
Ligging
|
De plaats Karangpandan lag ongeveer 30 km ten
oosten van Soerakarta, op 400 m hoogte aan de voet van de vulkaan Lawoe. Het
had een prachtig uitzicht op de vlakte van Soerakarta. Van 10-10-1945 tot 09-11-1945 was hier een Opvangkamp
voor zieken uit de Amabarawa-kampen (vergelijkbaar met de ziekentransporten
naar Magelang en Wonosobo). Toen de bersiap ook hier uitbrak hebben de
Engelsen de zieken weer teruggebracht naar Semarang. Het Republikeinse kamp was ondergebracht in
het hoofdgebouw van het voormalige hotel van de Mangkoenagaran (één van de
vorsten van Solo) nabij Tawangmangoe. Er waren 17 kamers beschikbaar voor de
geïnterneerden. |
Kampcommandant (Republikeins kamp)
Siswo, Soerono; later Darjo, Maswo, Parso
Kampleiding (Republikeins kamp)
Hr C.W. de Kater, Hr W.Merghart (03.02.46)
Transporten
|
datum |
binnengekomen uit |
vertrokken naar |
aantal per transport |
aantal in kamp |
type personen |
|
|
REPUBLIKEINS KAMP |
|
|
|
|
|
xx-11-45 (1) |
Srk: Kempetai-gebouw |
|
190 |
190 |
jo,ma |
|
|
Sragen: Kl. Gevang. |
|
60 |
250
(2) |
jo,ma |
|
xx-01-1946 |
|
Srk: Koesoemoj. |
|
|
jo,ma
(3) |
|
03-02-46 (4) |
|
|
|
227 |
jo,ma
(5) |
|
xx-xx-xx (6) |
|
Evacuatie (7) |
|
|
jo,ma |
jo=jongens (boven 14 jaar), ma=mannen, zk=ernstig
zieken en hun familieleden
Srk=Soerakarta; Kl. Gevang.=Kleine Gevangenis,
Koesomoj.=Koesomojoedan
(1) gedurende de periode november-december 1945
(2) volgens Heycop 300
(3) allen APWI’s
(4) datum van het visitatiebezoek van het IRK
(5) behalve één totok en één Ambonees allen
Indo-Europeanen
(6) mogelijk in meerdere transporten, uiterlijk
30.05.47
(7) via het kamp Koesoemojoedan in Soerakarta
Omstandigheden (republikeins kamp)
voeding -
200 g beras pppd, 250 g groente pppd, zelf koken, zelf brandhout halen uit het
bos
- geen ontbijt; IRK zorgt voor enig voedsel en
geld; soms bezoek aan pasar toegestaan
wonen -
sommigen sliepen op matrassen, anderen op kokosmatten
- sommigen hadden dekens, sommigen hadden klamboes
- elektriciteit soms dagen lang niet aanwezig
(dieselaggregaat defect, geen brandstof)
water water
soms dagen lang niet aanwezig (pomp defect, geen brandstof aanwezig)
medische zorg - geen
dokter aanwezig, geneeskundige behandeling slecht, geen ziekenzaal
- na IRK-inspectie: extra medicijnen
- ernstig zieken naar Djebres (soms te voet dragen
op brancard)
bezoek pers in
maart 1946 kwam de internationale pers op bezoek: de geïnterneerden ontvingen
geld en sigaretten
hoog bezoek tegelijk
met het IRK bezochten president Soekarno en vice-president Hatta het kamp:
zij luisterden naar vele klachten, maar er trad
naderhand weinig verbetering op
Literatuur (republikeins kamp)
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de
Bersiapkampen 1945-1947, 2009, pg 148-149
Bruggen, M.P. van et al. - Djokja en Solo, Beeld
van de Vorstensteden, 1998, pg 75
Bruggen, M.P. van - De geïnterneerde Europese en
Indo-Europese burgers ..., Doctoraalscriptie, 1994, pg 22-28
Heycop, J.C. van - Indonesische interneringskampen
(verslag), 12.12.46, NIOD, IC 047084
Huisingh, Herinneringen uit Japanse tijd, NIOD, IC
033211
IRK-rapport, 03.02.46,
NRK Landelijk Bureau, Blok Ned.Indië, Doos 2, Map 4, Nr 23 = NIOD, IC 054861
Merghart, W. - Algemeen verslag, 26 .06.46, NIOD,
IC 054825
Merghart, W. - Behandeling van geïnterneerden,
26.06.46, NIOD, IC 054824
Merghart, W. - Aanvullend verslag, 12.07.46, NIOD,
IC 054828
Merghart, W. - Verslag inzake de politieke
situatie in Soerakarta ..., 05.07.46, NIOD, IC 054822
NEFIS-rapport, 16.02.46, BuZa, NEFIS-document 2164
(227 mannen)
Foto’s/Tekeningen
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de
Bersiapkampen 1945-1947, 2009, pg 149, 265
Bruggen, M.P. van et al. - Djokja en Solo, Beeld van
de Vorstensteden, 1998, pg 74, 175
Huidige situatie (2007)
Het hoofdgebouw is ernstig verwaarloosd, maar
wordt thans gerestaureerd.