Soerakarta Langenardjo M-Java
14-11-2011
Andere benamingen
Langenhardjo
Ligging
|
De plaats Langenhardjo lag ongeveer 4 km ten
zuiden van de stad Soerakarta, aan de Bengawan Solo. De plaats was bekend als
kuuroord vanwege een bron met zwavelhoudend water. Het kuurhuis had een groot
aantal badkamers, elk met een grote badkuip. Naast dit kuurhuis stond het
buitenverblijf van de Soesoehoenan. Het kamp bevond zich in het buitenverblijf
van de Soesoehoenan. Dit was een groot huis met veel bijgebouwen en een grote
tuin rondom. |
Kampcommandant
Wirjadi
Kampleiding
Hr J.Delizer
Transporten
|
datum |
binnengekomen uit |
vertrokken naar |
aantal per transport |
aantal in kamp |
type personen |
|
|
Srk: Gevangenis (1) |
|
98 |
98 |
jo,ma |
|
|
Srg: Gr Gevang. (2) |
|
149 (3) |
239 |
jo,m |
|
xx-xx-1946 |
|
Srk: Djebres |
37 (4) |
200 |
zi |
|
|
|
Srk: Mandj (ma) |
100 |
100 |
jo,ma |
|
|
|
Srk: Mandj (ma) |
100 |
0 |
jo,ma |
jo=jongens (boven 14 jaar), ma=mannen,
zi=(ernstig) zieken
Srg=Sragen, Srk=Soerakarta; Gr Gevang.=Grote
Gevangenis, Mandj=Mandjoeng
(1) transport: in vrachtwagens
(2) transport: lopend naar station, dan per trein
en tenslotte in vrachtwagens
(3) allen uit Salatiga, 16 APWI, 1 Japanner, 12
totoks, 1 Menadonees, rest Indo-Europeanen
(4) 2 zieken en 1 overledene naar Koesoemojoedan;
na herstel, zieken weer terug; Japanner vertrokken
Omstandigheden
voeding absoluut
onvoldoende (minder dan in de Gevangenis, maar van betere kwaliteit)
wonen in
volle (vaak open) ruimtes; slapen op ruwe matjes op de grond; grote
bewegingsvrijheid
baden bij
de 2 putten, vaak leeg, dan in kali (onder bewaking), in kuurhuis (tegen
geringe betaling)
kleding minimaal:
rest-kleding meestal verkocht; velen hadden alleen tjawet (=schaamdoek)
bagage spoorloos
verdwenen tijdens eerste transport, handbagage in Gevangenis afgepakt
gezondheid er
heerste dysenterie, malaria, hongeroedeem
medische zorg Japanse
verpleger (kampbewoner) met kruiden uit omgeving; ernstig zieken naar Djebres
familiecontact via
Indon. vrouw (moeder van kampjongen), via ziekendragers: spullen en geld
meenemen
kampwinkel morgen-warong
(van de kampcommandant), prijzen anderhalf maal die van buiten het kamp
Rode Kruis één
pakket voor 24 personen
familiecontact tweemaal
gelegenheid om Rode Kruis-briefkaart te schrijven
straffen zware
lichamelijke straf bij een overtreding
Literatuur
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de
Bersiapkampen 1945-1947, 2009, pg 150
Bruggen, M.P. van - De geïntern. Europese en
Indo-Europese burgers ..., Doctoraalscriptie, 1994, pg 26, 31
Merghart, W. - Behandeling van geïnterneerden,
26.06.46, NIOD, IC 054824
Merghart, W. - Aanvullend verslag, 12.07.46, NIOD,
IC 054828
Merghart, W. - Verslag inzake de politieke
situatie in Soerakarta ..., 05.07.46, NIOD, IC 054822
Wal, E. van der – Bersiap-kampen van voormalige
inwoners uit Salatiga 1945-1947, maart 2005, pg 50-52
Foto’s/Tekeningen
Beekhuis, H. e.a. – Geïllustreerde Atlas van de
Bersiapkampen 1945-1947, 2009, pg 150 (foto 1995), 265 (2007)
Wal, E. van der – Bersiap-kampen van voormalige
inwoners uit Salatiga 1945-1947, maart 2005, pg 52
Plattegronden
Beekhuis, H. – Republikeinse kampen in
Nederlands-Indië, Deel 2.7, Soerakarta, 4e druk, 2001, pg 23
Wal, E. van der – Bersiap-kampen van voormalige
inwoners uit Salatiga 1945-1947, maart 2005, pg 51
Huidige situatie
Het gebouw bestaat nog steeds (zie foto 2007)